|
|
|
|
พืชตามกลุ่มการใช้ประโยชน์
|
|
|
|
eherb ผลการค้นหา
- Devil tree , White cheesewood - Devil tree, Devil bark, White cheese wood, Black board tree, Milkwood [8]
|
- Devil tree , White cheesewood - Devil tree, Devil bark, White cheese wood, Black board tree, Milkwood [8]
Alstonia scholaris (L.) R.Br. |
|
|
|
|
|
|
|
รายละเอียดทางพฤษศาสตร์ |
|
|
วงศ์ |
Apocynaceae |
|
|
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Alstonia scholaris (L.) R.Br. |
|
|
ชื่อไทย |
สัตบรรณ, ตีนเป็ด, สัตตบรรณ, พญาสัตบรรณ |
|
|
ชื่อท้องถิ่น |
นอ(กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน), ฟั่นเท้าะเดี๋ยง(เมี่ยน), ตีนเป็ด(ลั้วะ,คนเมือง), โจ่เนเหมาะ, โจเหมาะ(กะเหรี่ยงแดง) ตุ๊ดทรัง(ขมุ), ลำตีนเป็ด(ลั้วะ) |
|
|
ลักษณะทาง พฤกษศาสตร์ |
ไม้ยืนต้น ผลัดใบ ลำต้นตั้งตรง เรือนต้นสูง 20-30 เมตร เรือนยอดเป็นชั้นๆ เปลือกเรียบ เกลี้ยง เปลือกชั้นนอกสีน้ำตาลหรือขาวอมเหลือง เปลือกชั้นในสีเหลืองถึงน้ำตาล สีน้ำตาลอมครีมมียางสีขาว
ใบ ออกจากแกนเดียวกัน เป็นวงคล้ายนิ้วมือ ขนาดใบกว้าง 1.5-8.0 ซม. ยาว 5-32 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ ผิวใบด้านล่างสีอ่อนกว่าด้านบน เส้นแขนงใบเห็นเด่นชัดตั้งฉาบกับเส้นกลางใบ เป็นคู่ๆ 20-40 คู่ ก้านใบยาว 0.5-1.5 ซม.
ดอก ออกเป็นช่อ 6-7 ช่อ แตกแขนงเป็นวงที่ปลายกิ่ง โคนช่อดอกอยู่ติดกันยาว 5-15 ซม. มีขนละเอียดปกคลุม ดอกย่อยสมบูรณ์เพศรวมตัวเป็นกระจุกรูปทรงกลม ก้านดอกย่อยยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยงเชื่อมกันเป็นท่อปลายแยกเป็น 5 พู ยาว 1-2 มม. กลีบดอกสีขาวเชื่อมกันเป็นหลอดยาว 6 10 มม. พูกลีบ 5 พู ขนาดยาว 1.7-1.5 มม. กลีบดอกสีขาวหรือเขียวอมเหลือง เกสรเพศผู้ติดกับส่วนบนขอบหลอดกลีบและยาวไม่พ้นกลีบดอก รังไข่นูนเหลือฐานวงกลีบรวม ภายในมี 2 ช่อง
ผล ออกเป็นฝักยาว เป็นคู่ฝักกว้าง 0.2-0.3 มม. ยาว 20-55 มม.
เมล็ด รูปทรงกระบอก ขอบขนานปลายโค้งมน ขนาด 4.0-7.5 มม. มีขนละเอียดคลุม [8] |
|
|
ใบ |
ใบ ออกจากแกนเดียวกัน เป็นวงคล้ายนิ้วมือ ขนาดใบกว้าง 1.5-8.0 ซม. ยาว 5-32 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ ผิวใบด้านล่างสีอ่อนกว่าด้านบน เส้นแขนงใบเห็นเด่นชัดตั้งฉาบกับเส้นกลางใบ เป็นคู่ๆ 20-40 คู่ ก้านใบยาว 0.5-1.5 ซม.
|
|
|
ดอก |
ดอก ออกเป็นช่อ 6-7 ช่อ แตกแขนงเป็นวงที่ปลายกิ่ง โคนช่อดอกอยู่ติดกันยาว 5-15 ซม. มีขนละเอียดปกคลุม ดอกย่อยสมบูรณ์เพศรวมตัวเป็นกระจุกรูปทรงกลม ก้านดอกย่อยยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยงเชื่อมกันเป็นท่อปลายแยกเป็น 5 พู ยาว 1-2 มม. กลีบดอกสีขาวเชื่อมกันเป็นหลอดยาว 6 10 มม. พูกลีบ 5 พู ขนาดยาว 1.7-1.5 มม. กลีบดอกสีขาวหรือเขียวอมเหลือง เกสรเพศผู้ติดกับส่วนบนขอบหลอดกลีบและยาวไม่พ้นกลีบดอก รังไข่นูนเหลือฐานวงกลีบรวม ภายในมี 2 ช่อง
|
|
|
ผล |
ผล ออกเป็นฝักยาว เป็นคู่ฝักกว้าง 0.2-0.3 มม. ยาว 20-55 มม.
เมล็ด รูปทรงกระบอก ขอบขนานปลายโค้งมน ขนาด 4.0-7.5 มม. มีขนละเอียดคลุม |
|
|
สรรพคุณ / การใช้ประโยชน์ |
- เปลือกต้น ต้มน้ำดื่ม รักษาโรคไข้มาลาเรีย, ยาง ใส่แผลที่เป็นตุ่มหนอง ช่วยให้แผลแห้งเร็ว(กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน)
เปลือกต้น ต้มน้ำดื่มแก้ไอ แก้หวัด หรือต้มอาบรักษาผื่นคัน
- เนื้อไม้ ใช้สร้างบ้าน(เมี่ยน,ลั้วะ)
เนื้อไม้ เนื้อไม้ ใช้ทำโครง สร้างส่วนต่างๆของบ้าน เช่น เสาบ้าน(ขมุ)
- เนื้อไม้ ใช้ทำฟืน(คนเมือง)
- เปลือกต้น แก้ไข้ สมานลำไส้ แก้บิด ท้องเดินเรื้อรัง ขับพยาธิ แก้ไข้หวัด และแก้หลอดลมอักเสบ กระพี้ ขับผายลม
ใบ แก้ไข้หวัด
ดอก แก้โลหิตพิการ ไข้เหนือ ไข้ตัวร้อน [5]
- เปลือกต้น จะมีรสขม ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร รักษาโรคบิดท้องร่วง โรคลำไส้ และรักษาอาการไข้ แต่ไม่มีฤทธิ์ในการบำบัดโรค Malaria [1] |
|
|
อ้างอิง |
เต็ม สมิตินันทน์,2544. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย. ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ.
[1] วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม, 2548. พจนานุกรมสมุนไพรไทย. ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 6. รวมสาส์น (1977) จำกัด. กรุงเทพ ฯ.
[5] พงษ์ศักดิ์ พลเสนา, 2550. พืชสมุนไพรในสวนป่าสมุนไพรเขาหินซ้อน ฉบับสมบูรณ์. สวนพฤกษศาสตร์ ภาคตะวันออก (เขาหินซ้อน). เจตนารมณ์ภัณฑ์, ปราจีนบุรี.
[8] ก่องกานดา ชยามฤตและลีนา ผู้พัฒนพงศ์, 2545. สมุนไพรไทยตอนที่ 7 . ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ หอพรรณไม้ กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ.
|
|
|
สภาพนิเวศ |
- |
|
|
เอกสารประกอบ |
|
|
|
ภาพนิ่ง |
|
|
|
|
|
|
|
|